Trường hợp nào người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự? nhìn từ vụ xử ông Nguyễn Thành Danh - cựu Giám đốc CDC Bình Dương
Trường hợp nào người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự? nhìn từ vụ xử ông Nguyễn Thành Danh - cựu Giám đốc CDC Bình Dương
Căn cứ Điều 29 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017
1. Người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong những căn cứ sau đây:
a) Khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa;
b) Khi có quyết định đại xá.
2. Người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong các căn cứ sau đây:
a) Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử do chuyển biến của tình hình mà người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa;
b) Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử, người phạm tội mắc bệnh hiểm nghèo dẫn đến không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội nữa;
c) Trước khi hành vi phạm tội bị phát giác,[9] người phạm tội tự thú, khai rõ sự việc, góp phần có hiệu quả vào việc phát hiện và điều tra tội phạm, cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả của tội phạm và lập công lớn hoặc có cống hiến đặc biệt, được Nhà nước và xã hội thừa nhận.
3. Người thực hiện tội phạm nghiêm trọng do vô ý hoặc tội phạm ít nghiêm trọng[10] gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm hoặc tài sản của người khác, đã tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả[11] và được người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp[12] của người bị hại tự nguyện hòa giải và đề nghị miễn trách nhiệm hình sự, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.
Trong vụ Việt Á, cựu giám đốc CDC Bình Dương - ông Nguyễn Thành Danh là một trong số ít bị cáo từ chối nhận tiền và là bị cáo duy nhất được tuyên miễn trách nhiệm hình sự. Trong vụ án này ông Danh được ghi nhận là "trường hợp khác biệt" đã "không tư lợi" khi nhiều lần kiên quyết từ chối nhận tiền của Công ty Việt Á. Ông cũng nhiều lần cảnh báo cấp dưới tránh sai phạm trong quá trình chống dịch.
Bản chất Ông Nguyễn Thành Danh vẫn phạm tội tức đủ yếu tố cấu thành tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng Điều 222 BLHS 2015 tức là ông vẫn gây thiệt hại cho nhà nước 55 tỷ đồng (cáo trạng của Viện Kiểm sát), nhưng tòa xét đến đầy đủ các yếu tố cấu thành tội phạm, tình tiết giảm nhẹ đủ điều kiện áp dụng Điều 29 BLHS 2015 cho Bị cáo được Miễn trách nhiệm hình sự. Tòa án đã dụng khoản 3 Điều 29 BLHS để xử Miễn TNHS cho bị cáo ngay tại phiên tòa. Ông Nguyễn Thành Danh không được đền bù oan sai theo Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước 2017 vì ông vẫn đủ yếu tố cấu thành tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng Điều 222 BLHS
Trong vụ Việt Á, cựu giám đốc CDC Bình Dương - ông Nguyễn Thành Danh là một trong số ít bị cáo từ chối nhận tiền và là bị cáo duy nhất được tuyên miễn trách nhiệm hình sự. Trong vụ án này ông Danh được ghi nhận là "trường hợp khác biệt" đã "không tư lợi" khi nhiều lần kiên quyết từ chối nhận tiền của Công ty Việt Á. Ông cũng nhiều lần cảnh báo cấp dưới tránh sai phạm trong quá trình chống dịch.
Bản chất Ông Nguyễn Thành Danh vẫn phạm tội tức đủ yếu tố cấu thành tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng Điều 222 BLHS 2015 tức là ông vẫn gây thiệt hại cho nhà nước 55 tỷ đồng (cáo trạng của Viện Kiểm sát), nhưng tòa xét đến đầy đủ các yếu tố cấu thành tội phạm, tình tiết giảm nhẹ đủ điều kiện áp dụng Điều 29 BLHS 2015 cho Bị cáo được Miễn trách nhiệm hình sự. Tòa án đã dụng khoản 3 Điều 29 BLHS để xử Miễn TNHS cho bị cáo ngay tại phiên tòa. Ông Nguyễn Thành Danh không được đền bù oan sai theo Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước 2017 vì ông vẫn đủ yếu tố cấu thành tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng Điều 222 BLHS
Bị cáo Nguyễn Thành Danh, cựu giám đốc CDC Bình Dương bị truy tố, xét xử về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Cáo buộc Viện kiểm sát cho rằng, cựu Giám đốc CDC Bình Dương đã thỏa thuận, thống nhất với Công ty Việt Á, Công ty VNDAT và chỉ đạo nhân viên CDC Bình Dương ứng test xét nghiệm, test tách chiết và vật tư y tế để sử dụng trước, sau đó hợp thức thủ tục để Việt Á trúng thầu.
Bị cáo còn thống nhất để Việt Á đứng tên đấu thầu thay cho Công ty VNDAT để hợp thức thanh toán tiền test tách chiết CDC đã ứng trước của VNDAT.
Ông Danh cũng chỉ đạo nhân viên cấp dưới liên hệ, phối hợp với nhân viên Công ty Việt Á, Công ty VNDAT thông đồng, cung cấp hồ sơ kỹ thuật, báo giá cho đơn vị thẩm định giá để ban hành Chứng thư thẩm định với giá do Việt Á đề nghị, hợp thức thủ tục hồ sơ đấu thầu, thanh toán 7 hợp đồng với giá mà Việt Á, VNDAT đưa ra, gây thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 55 tỷ đồng.
Trả lời thẩm vấn tại tòa, ông Nguyễn Thành Danh trình bày việc nhiều lần được nhân viên Việt Á đề nghị đưa tiền nhưng ông không nhận. Có những lần nhân viên Việt Á mời bị cáo đi cà phê, đi uống bia, nhưng ông đều từ chối, cáo bận. “Việc tránh tiếp xúc đấy là một cách từ chối khéo việc nhận tiền của Việt Á”, lời bị cáo Nguyễn Thành Danh.
Theo quan điểm luận tội của đại diện VKS, tại phiên tòa, ông Danh thừa nhận bị truy tố về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng là đúng người, đúng tội. Bản thân bị cáo thực hiện việc sử dụng trước kit test và thanh toán sau là thực hiện chỉ đạo từ giám đốc Sở Y tế tỉnh Bình Dương.
Đại diện VKS cho rằng, bị cáo Danh không có yếu tố vụ lợi, từng từ chối nhận tiền của Tổng giám đốc Việt Á và tại tòa được đại diện CDC tỉnh Bình Dương có đơn xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Đây là tình tiết giảm nhẹ tội của bị cáo.
Quan điểm của Luật sư: luật sư Nguyễn Thành Công nhấn mạnh trong vụ án này, bị cáo Danh có điểm đặc biệt, từ chối nhận tiền không chính đáng, đó là người chính trực, liêm khiết.
Luật sư nói: "Đây là điểm son của vụ án này, người có thể từ chối đồng tiền là không phải dễ dàng. Tôi xem đây là một nhân cách đáng kính trọng".
Luật sư nói ông Danh là trường hợp vô cùng đau xót. Ông Danh xin nghỉ hưu trước hạn nhưng rồi đồng ý tiếp tục ở lại chống dịch. Vì không muốn ở lại tham gia đấu thầu nên ông Danh xin tham gia vào tuyến đầu chấp nhận nguy hiểm.
Nhưng nghiệt ngã là ngày nhận quyết định nghỉ hưu, ngày 1/1/2022 cũng là ngày ông nhận quyết định khởi tố bị can.
Kết thúc phần bào chữa, luật sư nói: "Ông Danh khó khăn không chùn bước, tiền bạc không thể lung lay, điều này VKS đã nhìn thấy rõ, xin HĐXX xem xét thấu tình cho ông Danh được miễn trách nhiệm hình sự".
Nhận định của Hội đồng xét xử (tòa án) Hội đồng xét xử đánh giá ông Danh là người "dám nghĩ dám làm", đã đưa ra những quyết sách "vì sức khỏe người dân" và nhiều lần từ chối nhận tiền của Việt Á
Tóm lại khi xét xử HĐXX phải đánh gia đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ TNHS, nguyên nhân, điều kiện phạm tội, hoản cảnh (bối cảnh) phạm tội, động cơ mục đích phạm tội của từng bị cáo và áp dụng pháp luật sao cho công bằng, phân hóa rõ từng bị cáo trong vụ án có đồng phạm. Vụ án này ông Nguyễn Thành Danh không được bồi thường oan sai vì ông không thuộc trường hợp oan sai bởi ông vẫn có đủ yếu tố phạm tội và có gây thiệt hại cho Nhà nước 55 tỷ đồng.
Bài viết bởi luật sư Nguyễn Văn Viên - Giám đốc Công ty Luật TNHH Tre Việt
Luật Tre việt - Tin Tre Việt trọn giá trị
Hotline: 0989185188
Nhận định của Hội đồng xét xử (tòa án) Hội đồng xét xử đánh giá ông Danh là người "dám nghĩ dám làm", đã đưa ra những quyết sách "vì sức khỏe người dân" và nhiều lần từ chối nhận tiền của Việt Á
Tóm lại khi xét xử HĐXX phải đánh gia đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ TNHS, nguyên nhân, điều kiện phạm tội, hoản cảnh (bối cảnh) phạm tội, động cơ mục đích phạm tội của từng bị cáo và áp dụng pháp luật sao cho công bằng, phân hóa rõ từng bị cáo trong vụ án có đồng phạm. Vụ án này ông Nguyễn Thành Danh không được bồi thường oan sai vì ông không thuộc trường hợp oan sai bởi ông vẫn có đủ yếu tố phạm tội và có gây thiệt hại cho Nhà nước 55 tỷ đồng.
Bài viết bởi luật sư Nguyễn Văn Viên - Giám đốc Công ty Luật TNHH Tre Việt
Luật Tre việt - Tin Tre Việt trọn giá trị
Hotline: 0989185188
Bài viết cùng chuyên mục
Ví dụ: đơn ly hôn, ly hôn đơn phương, tư vấn luật, tư vấn pháp luật, ...
