TỘI HỐI LỘ. LÌ XÌ, TẶNG QUÀ NGÀY TẾT CÓ BỊ COI LÀ HỐI LỘ KHÔNG?

 Tặng quà, lì xì ngày Tết là nét văn hóa truyền thống của người Việt, thể hiện sự tri ân, chúc phúc và gắn kết tình cảm. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, việc này có thể bị xem là hối lộ và dẫn đến hậu quả pháp lý. Vậy khi nào lì xì, tặng quà ngày Tết bị coi là hối lộ? Những ai cần lưu ý để tránh vi phạm pháp luật?

 1. Hối Lộ là gì?

Theo Điều 354 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), tội hối lộ được hiểu là hành vi đưa, nhận hoặc môi giới lợi ích vật chất hoặc phi vật chất để tác động đến quyết định của người có chức vụ, quyền hạn trong thực thi công vụ.

Như vậy, một món quà hoặc tiền lì xì có thể bị coi là hối lộ nếu:

Được trao đổi với mục đích vụ lợi, nhằm tác động đến quyết định của người nhận.

Được đưa cho người có chức vụ, quyền hạn, đặc biệt là cán bộ, công chức, viên chức nhà nước.

Có giá trị lớn, đặc biệt là vượt quá mức thông thường.


 2. Khi nào Lì Xì, tặng quà bị coi Là Hối Lộ?

2.1. Lì xì cho lãnh đạo, cán bộ nhà nước

Lì xì cho trẻ em, người thân là bình thường, nhưng nếu lì xì cho lãnh đạo, cán bộ công chức thì có thể bị xem là hối lộ trá hình, đặc biệt nếu:

Lì xì số tiền lớn, không phù hợp với thông lệ.

Người lì xì có quan hệ công việc với người nhận (ví dụ: doanh nghiệp lì xì cho cán bộ thuế, cán bộ hải quan, công an...).

Lì xì kèm theo lời nhờ vả, mong muốn được ưu ái trong công việc.

✅ Hợp pháp: Lì xì cho con, cháu trong gia đình, bạn bè.

❌ Có thể bị coi là hối lộ: Lì xì cho cán bộ, công chức với số tiền lớn kèm theo mong muốn được giúp đỡ.

2.2. Tặng quà ngày Tết cho đối tác, khách hàng

Doanh nghiệp thường tặng quà cho khách hàng, đối tác để duy trì mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu tặng quà cho người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước thì có thể bị coi là đưa hối lộ.

Nếu quà có giá trị lớn (như xe cộ, vàng, tiền mặt...) thì khả năng bị xem là hối lộ rất cao.

Nếu tặng quà bằng cách chuyển khoản tiền vào tài khoản cá nhân của người nhận thì rất dễ bị nghi vấn.

Nếu doanh nghiệp tặng quà cho cán bộ nhà nước đang phụ trách kiểm tra, phê duyệt, cấp phép cho công ty mình thì có thể bị xử lý hình sự.

✅ Hợp pháp: Tặng quà mang tính chất quảng bá thương hiệu, không nhằm mục đích vụ lợi (ví dụ: lịch Tết, hộp quà công khai).

❌ Có thể bị coi là hối lộ: Tặng quà riêng tư, bí mật, có giá trị lớn cho người có chức vụ, quyền hạn.

2.3. Hối lộ gián tiếp qua quà Tết

Một số trường hợp tặng quà ngày Tết có thể bị coi là hối lộ gián tiếp, chẳng hạn:

Tặng quà cho vợ/chồng/con của lãnh đạo để đổi lấy lợi ích trong công việc.

Mượn danh nghĩa tặng quà chung nhưng thực chất là đưa lợi ích riêng cho một cá nhân cụ thể.

Nếu bị phát hiện, dù không tặng trực tiếp nhưng vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm.

3. Chế tài xử lý hành vi Hối Lộ ngày Tết

Nếu hành vi tặng quà, lì xì bị coi là hối lộ, cả người đưa và người nhận đều có thể bị xử lý theo Điều 354 và Điều 364 Bộ luật Hình sự 2015, cụ thể:

3.1. Người nhận hối lộ (Điều 354 BLHS 2015)

Nhận hối lộ dưới 2 triệu đồng: Có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

Nhận hối lộ từ 2 triệu - 100 triệu đồng: Có thể bị phạt tù từ 02 - 07 năm.

Nhận hối lộ từ 100 triệu - 500 triệu đồng: Phạt tù từ 07 - 15 năm.

Nhận hối lộ trên 1 tỷ đồng: Có thể bị phạt tù 20 năm, chung thân hoặc tử hình.

3.2. Người đưa hối lộ (Điều 364 BLHS 2015)

Đưa hối lộ dưới 2 triệu đồng: Có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

Đưa hối lộ từ 2 triệu - 100 triệu đồng: Phạt tù từ 06 tháng - 03 năm.

Đưa hối lộ trên 1 tỷ đồng: Có thể bị phạt tù đến 20 năm.

Lưu ý: Nếu người đưa hối lộ chủ động khai báo trước khi bị phát hiện thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.

4. Doanh Nghiệp Và Cá Nhân Cần Làm Gì Để Tránh Rủi Ro Pháp Lý?

Không tặng quà, lì xì riêng tư cho cán bộ nhà nước nếu có liên quan đến công việc.

Chỉ tặng quà hợp lý, mang tính chất chung chung (như quà thương hiệu, lịch Tết).

Tránh gửi tiền, quà qua trung gian, đặc biệt là thông qua người thân của lãnh đạo.

Nếu buộc phải tặng quà, cần có hóa đơn, chứng từ rõ ràng, công khai minh bạch.

Doanh nghiệp nên có quy tắc nội bộ về tặng quà, tránh vi phạm pháp luật.

5. Kết Luận

Lì xì và tặng quà ngày Tết là truyền thống đẹp, nhưng nếu không cẩn thận có thể bị coi là hối lộ. Đặc biệt, tặng quà cho cán bộ nhà nước có thể dẫn đến trách nhiệm hình sự. Vì vậy, cả cá nhân và doanh nghiệp cần hiểu rõ ranh giới giữa văn hóa và vi phạm pháp luật, để tránh rủi ro không đáng có.
Lời khuyên: Nếu có thắc mắc về việc tặng quà, giao dịch trong doanh nghiệp, hãy liên hệ Luật Tre Việt để được tư vấn pháp lý chi tiết và an toàn nhất.

Rất hân hạnh được phục vụ Quý khách !

CÔNG TY LUẬT TNHH TRE VIỆT - TIN TRE VIỆT TRỌN GIÁ TRỊ
HOTLINE: 0989185188
 Theo dõi chúng tôi: