Trường hợp nào được tại ngoại khi đang tạm giam ?

Luật sư cho hỏi con tôi a dua bạn bè đi đánh nhau với nhóm khác bị công an khởi tố tội gây rối trật tự công cộng, đã tạm giam được hơn 1 tháng rồi. Tôi muốn xin cho con tôi về nhà ăn tết âm lịch Giáp Thìn được không, điều kiện nào con tôi được tại ngoại? 

Trả lời 
Căn cứ Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 sửa đổi 2021

Tại ngoại không phải là một thuật ngữ pháp lý và không được ghi nhận trong văn bản pháp luật. Thông thường, tại ngoại đề cập đến việc một người đang là đối tượng điều tra của cơ quan điều tra nhưng không bị tạm giam. Trong trường hợp này, tạm giam là biện pháp cách ly bị can, bị cáo với xã hội trong thời gian nhất định. Mục đích của tạm giam là ngăn chặn hành vi trốn tránh pháp luật, cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội của bị can, bị cáo, đồng thời bảo đảm cho việc điều tra, truy tố, xét xử được thuận lợi.

Hiện tại, pháp luật không có quy định cụ thể về trường hợp nào được tại ngoại. Tuy nhiên, có thể xác định một số trường hợp bị can, bị cáo có thể được tại ngoại như sau:

1. Bị can, bị cáo không thuộc một trong các trường hợp bị tạm giam theo Điều 119 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2021.
2. Bị can, bị cáo không  phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng.
3. Bị can, bị cáo phạm tội nghiêm trọng, ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt tù trên 02 năm khi có căn cứ xác định người đó thuộc một trong các trường hợp:
   • Đã bị áp dụng biện pháp ngăn chặn khác nhưng vi phạm.
   • Không có nơi cư trú rõ ràng hoặc không xác định được lý lịch của bị can.
   • Bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã hoặc có dấu hiệu bỏ trốn.
   • Tiếp tục phạm tội hoặc có dấu hiệu tiếp tục phạm tội.
   • Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xíu giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại hoặc bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã.
   • Bị can, bị cáo phạm tội ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt từ đến 02 năm nếu họ tiếp tục phạm tội hoặc bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã.
4. Bị can, bị cáo là các đối tượng không bị tạm giam mà áp dụng biện pháp ngăn chặn khác:
• Bị can, bị cáo là phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng, là người già yếu, người bị bệnh nặng mà có nơi cư trú và lý lịch rõ ràng thì không tạm giam mà áp dụng biện pháp ngăn chặn khác, trừ các trường hợp sau: 
• Bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã.
• Tiếp tục phạm tội.
• Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm hoặc người thân thích của những người này.
• Bị can, bị cáo về tội xâm phạm an ninh quốc gia và có đủ căn cứ xác định nếu không tạm giam đối với họ thì sẽ gây nguy hại đến an ninh quốc gia.