Tranh chấp quyền sử dụng đất giữa anh em trong gia đình – giải quyết theo luật đất đai 2024

26/02/2025

Tranh chấp quyền sử dụng đất giữa anh em trong gia đình – giải quyết theo luật đất đai 2024

Tranh chấp quyền sử dụng đất giữa anh em ruột là một trong những dạng tranh chấp phổ biến nhất, thường xảy ra khi cha mẹ để lại đất đai nhưng không có di chúc hoặc có sự mâu thuẫn trong việc phân chia. Để giải quyết tranh chấp này, cần căn cứ vào Luật Đất đai 2024, Bộ luật Dân sự 2015, Bộ luật tố tụng dân sự 2015 và các quy định pháp luật liên quan.

1. NGUYÊN NHÂN PHỔ BIẾN

Đất do cha mẹ để lại nhưng không có di chúc → Theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản sẽ được chia thừa kế theo pháp luật, tức là chia đều cho các đồng thừa kế hàng thứ nhất (gồm cha, mẹ, vợ/chồng, con).

Có di chúc nhưng nội dung không rõ ràng → Nếu di chúc không hợp pháp theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 (ví dụ: không có người làm chứng, bị ép buộc lập di chúc), thì tài sản sẽ được chia theo pháp luật.

Một người đứng tên trên sổ đỏ nhưng đất là tài sản chung → Theo Điều 188 Luật Đất đai 2024, quyền sử dụng đất chỉ được xác lập khi có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp. Nếu một người đứng tên nhưng đất do cha mẹ để lại chung cho các con, cần xác định nguồn gốc đất để làm rõ quyền lợi.

Có thỏa thuận chia đất bằng miệng hoặc giấy viết tay nhưng không công chứng → Điều 167 Luật Đất đai 2024 quy định giao dịch về quyền sử dụng đất phải được công chứng, chứng thực thì mới có giá trị pháp lý.

2. CÁCH GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP

Bước 1: Hòa giải nội bộ gia đình

Trước khi đưa ra pháp luật, các bên nên tự thương lượng để tránh mâu thuẫn kéo dài. Nếu đạt được thỏa thuận, có thể lập văn bản phân chia tài sản và công chứng để đảm bảo tính pháp lý (Điều 656 Bộ luật Dân sự 2015).

Bước 2: Hòa giải tại UBND cấp xã

Theo Điều 202 Luật Đất đai 2024, hòa giải tại UBND cấp xã là bước bắt buộc trước khi khởi kiện ra tòa đối với tranh chấp đất đai chưa có sổ đỏ. Nếu hòa giải thành, kết quả hòa giải sẽ có giá trị như một thỏa thuận hợp pháp.

Bước 3: Khởi kiện ra Tòa án

Nếu hòa giải không thành, các bên có thể nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất tranh chấp.

Nếu có di chúc hợp pháp, tòa án sẽ chia theo nội dung di chúc theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015.

Nếu không có di chúc, tài sản sẽ được chia đều cho các đồng thừa kế hàng thứ nhất theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015.

Nếu có giấy tờ mua bán, chuyển nhượng giữa anh em, tòa án sẽ xem xét tính hợp pháp của giao dịch này theo Điều 502 Bộ luật Dân sự 2015.

3. LUẬT SƯ CÓ THỂ GIÚP GÌ CHO BẠN?

Tư vấn, phân tích hồ sơ và đánh giá khả năng thắng kiện

Đại diện thương lượng, hòa giải để tránh kiện tụng kéo dài

Soạn đơn khởi kiện, thu thập chứng cứ bảo vệ quyền lợi

Bảo vệ quyền lợi trước tòa, đảm bảo quyền sử dụng đất hợp pháp cho thân chủ

Tranh chấp đất đai giữa anh em không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn ảnh hưởng đến tình cảm gia đình. Vì vậy, hãy tìm hiểu kỹ quy định pháp luật và nhờ luật sư hỗ trợ để giải quyết tranh chấp một cách hợp lý nhất.

thiet-ke-chua-co-ten-601