ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN

Câu hỏi tư vấn: Xin chào công ty, em và bạn trai quen nhau, rồi yêu nhau. Nhưng gia đình hai bên ngăn cấm vì lý do là bà ngoại em và cụ nội nhà bạn trai em là hai chị em. Ông nội bạn trai em và mẹ em là hai chị em. Em được biết luật chỉ cấm những người có họ trong phạm vi ba đời mới không được kết hôn. Trường hợp của em như vậy có được kết hôn với nhau không ạ? Em xin cảm ơn!

Căn cứ theo quy định tại Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014  quy định về điều kiện kết hôn, theo đó, nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:

Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:

1. Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên.

Như vậy là nam phải từ đủ 20 tuổi và nữ phải từ đủ 18 tuổi mới đủ tuổi kết hôn thay cho quy định của luật hôn nhân gia đình năm 2000 là nam từ hai mươi tuổi trở lên (19 tuổi + 1 ngày),nữ từ mười tám tuổi trở lên (17 tuổi + 1 ngày).

2. Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;

3. Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

4. Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo các quy định sau:

+ Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo;

+ Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;

+ Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;

+ Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;

Như vậy, nhà nước đã bỏ quy định cấm kết hôn giữa những người đồng giới và một số chế tài xử phạt kèm theo. Tuy nhiên, việc bỏ quy định cấm này không đồng nghĩa với việc hôn nhân giữa những người cùng giới tính được pháp luật thừa nhận. Tức là, những người đồng giới tính vẫn có thể chung sống với nhau tuy nhiên sẽ không được pháp luật bảo vệ khi có tranh chấp xảy ra. Đây cũng được coi là một bước tiến nhỏ trong việc nhìn nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính của nhà nước ta trong tình hình xã hội hiện nay.

Như vậy, trong trường hợp này của bạn, trước hết bạn và bạn trai bạn phải đáp ứng được ba điều kiện để kết hôn là về độ tuổi, về năng lực hành vi dân sự và hai bạn phải tự nguyện kết hôn mà không bị ai ép buộc. Điều kiện cuối cùng là hai bạn kết hôn mà không thuộc điều cấm nào của pháp luật. Cụ thể:

Theo điểm c khoản 2 Điều 5 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:

“Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng.”

Dẫn chiếu đến khoản 17, khoản 18 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì: Những người cùng dòng máu về trực hệ là những người có quan hệ huyết thống, trong đó, người này sinh ra người kia kế tiếp nhau.

Những người có họ trong phạm vi ba đời là những người cùng một gốc sinh ra gồm cha mẹ là đời thứ nhất; anh, chị, em cùng cha mẹ, cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha là đời thứ hai; anh, chị, em con chú, con bác, con cô, con cậu, con dì là đời thứ ba.

Thứ nhất, có thể thấy, bạn và bạn trai bạn không phải là những người có cùng dòng máu trực hệ.

Thứ hai, trong trường hợp của bạn, phạm vi ba đời có thể xác định như sau:

- Đời thứ nhất: ông bà cụ ngoại của bạn, là cha, mẹ sinh ra bà ngoại của bạn và cụ nội của ông bạn trai bạn.

- Đời thứ hai: bà ngoại của bạn và cụ nội của bạn trai bạn.

- Đời thứ ba: mẹ bạn và ông nội bạn trai bạn.

- Đời thứ tư: bạn và bố bạn trai bạn.

- Đời thứ năm: bạn trai bạn và con của bạn (giả sử bạn có con).

Như vậy, trường hợp giữa bạn và bạn trai bạn thì có thể kết hôn với nhau vì hai bạn không phải là những người có họ trong phạm vi ba đời.