1. Khái niệm di chúc

Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 quy định về khái niệm di chúc như sau: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

2. Hình thức của di chúc

Điều 627. Hình thức của di chúc “Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng”

Theo quy định trên thì di chúc chỉ được lập dưới hai hình thức như sau:

- Thứ nhất, di chúc phải được lập thành văn bản. Đối với trường hợp này sẽ bao gồm bốn loại văn bản di chúc như sau:

Một là, di chúc bằng văn bản không có người làm chứng: người lập di chúc phải tự viết bằng tay, có ký điểm hoặc điểm chỉ của mình;

Hai là, di chúc bằng văn bản có người làm chứng: phải có 02 người làm chứng không thuộc hàng thừa kế thứ nhất và không phải là người được hưởng thừa kế theo di chúc đó hoặc không phải là người có quyền lợi liên quan đến di chúc đó;

Ba là, di chúc bằng văn bản có công chứng tại Văn phòng công chứng;

Bốn là, di chúc bằng văn bản có chứng thực tại UBND xã, phường, thị trấn.

- Thứ hai, di chúc được xác lập bằng miệng, trong trường hợp người lập di chúc bằng miệng bị đe dọa đến tính mạng thì có thể được lập di chúc bằng miệng tuy nhiên đối với loại di chúc này thì bắt buộc phải có ít nhất 02 người làm chứng và có thể ghi âm ghi hình hoặc trực tiếp viết ra bằng văn bản để tránh những trường hợp tranh chấp về sau. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng. Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ. (Điều 629)

Di chúc bằng ghi âm, ghi hình có hợp pháp không?

Điều 628 Bộ luật Dân sự năm 2015 nêu rõ, di chúc bằng văn bản chỉ gồm di chúc không có người làm chứng, di chúc có người làm chứng, di chúc được công chứng hoặc di chúc được chứng thực.

Đồng thời, người để lại di sản thừa kế có thể lập di chúc miệng chỉ trong một trường hợp duy nhất là tính mạng của người này bị đe doạ, không thể lập di chúc bằng văn bản được và phải đáp ứng các điều kiện nêu trên. 

Do đó, hiện nay, pháp luật không công nhận hình thức di chúc bằng dữ liệu điện tử là file ghi âm, video ghi hình. Đồng nghĩa, file ghi âm, video ghi hình hiện không được công nhận là di chúc hợp pháp. 

3.  Thế nào là di chúc hợp pháp được công nhận?

Điều 630. Di chúc hợp pháp

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Căn cứ theo Điều 630, Bộ luật dân sự 2015 vừa trích ở trên thì để di chúc hợp pháp phải đáp ứng đủ các điều kiện:

- Thứ nhất, điều kiện về chủ thể để lại di chúc, phải minh mẫn sáng suốt không bị đe dọa lừa dối bắt ép về việc lập di chúc;

- Thứ hai, về nội dung thì di chúc phải có đủ nội dung quy định tại Điều 631, cùng với đó nội dung của di chúc không được trái hoặc vi phạm các hành vi cấm của xã hội cũng như không được vi phạm đạo đức xã hội;

Ngoài ra còn tùy vào chủ thể lập di chúc và hình thức thể hiện của di chúc sẽ được quy định khác nhau tại Khoản 2,3,4,5 Điều 630.
>> Nếu chủ thể cùng với nội dung đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại Điều 630 thì đó sẽ được coi là một di chúc hợp lệ và có hiệu lực pháp luật.

Trên đây tư vấn về vấn đề di chúc, mọi thắc mắc và vấn đề cần tư vấn, quý khách hàng có thể liên hệ theo số điện thoại 0989 185 188 để được hỗ
trợ và giải quyết cụ thể hơn. Trân trọng cảm ơn! 

LUẬT TRE VIỆT - TIN TRE VIỆT, TRỌN GIÁ TRỊ