1. Các quy định mới nhất về đăng ký cư trú năm 2023

1.1. Khái niệm:

          Căn cứ khoản 1 Điều 11 Luật Cư trú 2020 về Nơi cư trú của công dân:

“Điều 11. Nơi cư trú của công dân

1. Nơi cư trú của công dân bao gồm nơi thường trú, nơi tạm trú.”

          Căn cứ Điều 2 Luật Cư trú 2020 giải thích từ ngữ:

“5. Đăng ký cư trú là việc thực hiện thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, khai báo tạm vắng; thông báo lưu trú và khai báo thông tin, điều chỉnh thông tin về cư trú.

8. Nơi thường trú là nơi công dân sinh sống ổn định, lâu dài và đã được đăng ký thường trú.

9. Nơi tạm trú là nơi công dân sinh sống trong một khoảng thời gian nhất định ngoài nơi thường trú và đã được đăng ký tạm trú.”

          Hiểu đơn giản: Đăng ký cư trú là quá trình mà một người hoặc một gia đình thông báo cho chính quyền địa phương hoặc quốc gia về nơi họ đang sống và làm việc chính thức. Quá trình này thường bao gồm cung cấp thông tin cá nhân như tên, địa chỉ, ngày tháng năm sinh, quốc tịch và các thông tin khác có liên quan.

1.2. Mục đích chính của việc đăng ký cư trú:

- Chính quyền sử dụng thông tin đăng ký cư trú để theo dõi dân số và hiểu về sự phát triển dân số trong khu vực.

- Đăng ký cư trú có thể liên quan đến thuế và các dịch vụ công cộng khác nhau. Việc cung cấp thông tin cư trú đúng đắn giúp chính quyền quản lý tài chính công cộng hiệu quả hơn.

- Đăng ký cư trú cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền và lợi ích của cá nhân, bao gồm quyền lợi xã hội, quyền bầu cử và quyền tham gia các chương trình xã hội và y tế.

1.3. Một số quy định về Đăng ký cư trú:

          Quy trình đăng ký cư trú có thể thay đổi tùy theo quốc gia và vùng lãnh thổ cụ thể. Điều này có thể bao gồm việc điền vào các biểu mẫu, nộp giấy tờ chứng thực và tuân thủ các quy định địa phương hoặc quốc gia.

          Ngày 13/1/2020, Quốc hội ban hành Luật Cư trú 2020, thay thế cho Luật cư trú 2006; có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2021. Tại Khoản 3, Điều 38, Luật Cư trú quy định: "Kể từ ngày Luật này có hiệu lực, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31/12/2022".

          Như vậy, kể từ ngày 01/01/2023, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú chính thức hết giá trị sử dụng. Đồng thời, từ ngày 01/01/2023, khi đăng ký thường trú, tạm trú, thông tin dữ liệu sẽ được cơ quan có thẩm quyền thực hiện cập nhật trên Cơ sở dữ liệu về cư trú thông qua:

(1) Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh: Có thể truy cập thông tin cư trú thông qua hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ hoặc cấp tỉnh nếu hệ thống này đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

(2) Tài khoản định danh điện tử (VNeID): Người dân có thể truy cập thông tin cư trú qua tài khoản định danh điện tử, có thể hiển thị trong ứng dụng VNeID.

(3) Thiết bị đầu đọc kết nối trực tuyến: Sử dụng thiết bị đầu đọc đã kết nối trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bao gồm thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chíp trên thẻ Căn cước công dân gắn chíp.

(4) Các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành: Có thể có các cách khác để truy cập thông tin cư trú dựa trên các quy định cụ thể trong lĩnh vực này.

2. Mức thu phí đăng ký cư trú theo quy định mới

          Trước đây thì lệ phí đăng ký cư trú (gồm cả lệ phí đăng ký thường trú và tạm trú) sẽ do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định. Do đó, lệ phí đăng ký thường trú trên mỗi tỉnh sẽ có thể khác nhau tùy theo điều kiện, tình hình cụ thể của địa phương.

          Tuy nhiên, hiện nay Biểu mức thu lệ phí đăng ký cư trú ban hành kèm theo Thông tư 75/2022/TT-BTC thì mức thu lệ phí đăng ký thường trú trên toàn quốc đã được thống nhất mà không còn sự phân biệt như trước đây. Cụ thể, mức lệ phí đăng ký thường trú hiện nay sẽ là:

+ Đăng ký thường trú: 20.000 đồng/ lượt

+ Đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú: 15.000 đồng/lượt

+ Đăng ký tạm trú theo danh sách, gia hạn tạm trú theo danh sách: 10.000 đồng/lượt

+ Tách hộ: 10.000 đồng /lượt

          Ngoài ra, đối với trường hợp công dân nộp hồ sơ qua cổng dịch vụ trực tuyến thì phí sẽ giảm ½ so với đăng ký trực tiếp.:

+ Đăng ký thường trú: 10.000 Đồng/lần đăng ký

+ Đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú (cá nhân, hộ gia đình): 7.000 Đồng/lần đăng ký

+ Đăng ký tạm trú theo danh sách, gia hạn tạm trú theo danh sách: 5.000 Đồng/lần đăng ký

+ Tách hộ: 5.000 Đồng/lần đăng ký

          Căn cứ Thông tư 75/2022/TT-BTC của Bộ Tài chính ban hành ngày 22/12/2022 quy định công dân Việt Nam khi thực hiện thủ tục đăng ký cư trú (đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, tách hộ) với cơ quan đăng ký cư trú theo quy định pháp luật cư trú thì phải nộp lệ phí theo quy định, cụ thể:

- Người nộp lệ phí thực hiện nộp lệ phí khi nộp hồ sơ đăng ký cư trú và được cơ quan đăng ký cư trú tiếp nhận.

- Người nộp lệ phí thực hiện nộp lệ phí, tổ chức thu lệ phí thực hiện kê khai, thu, nộp lệ phí thu được theo quy định tại Thông tư số 74/2022/TT-BTC ngày 22/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về hình thức, thời hạn thu, nộp, kê khai các khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền quy định của Bộ Tài chính.

- Tổ chức thu lệ phí nộp 100% lệ phí thu được vào ngân sách nhà nước (ngân sách trung ương) theo chương, tiểu mục của Mục lục ngân sách nhà nước hiện hành. Nguồn chi phí trang trải cho việc thu lệ phí được ngân sách nhà nước (ngân sách trung ương) bố trí trong dự toán của tổ chức thu theo chế độ, định mức chi ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

3. Ý nghĩa của việc thống nhất mức thu phí đăng ký cư trú 

          Tổ chức thu lệ phí nộp 100% lệ phí thu được vào ngân sách nhà nước (ngân sách trung ương) theo chương, tiểu mục của Mục lục ngân sách nhà nước hiện hành. Nguồn chi phí trang trải cho việc thu lệ phí được ngân sách nhà nước (ngân sách trung ương) bố trí trong dự toán của tổ chức thu theo chế độ, định mức chi ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

          Người nộp lệ phí thực hiện nộp lệ phí, tổ chức thu lệ phí thực hiện kê khai, thu, nộp lệ phí thu được theo quy định tại Thông tư số 74/2022/TT-BTC ngày 22/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về hình thức, thời hạn thu, nộp, kê khai các khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền quy định của Bộ Tài chính.

          Thống nhất mức thu phí đăng ký cư trú có những ý nghĩa quan trọng như:

- Công bằng và Cân đối: Quy định một mức thu phí cố định đảm bảo tính công bằng giữa tất cả người dân. Không có sự phân biệt dựa trên thu nhập hoặc tình trạng cá nhân, giúp bảo đảm tính cân đối trong việc đóng phí đăng ký cư trú.

- Tránh Rủi Ro về Kỳ vọng Phí: Mức thu phí đồng nhất giúp tránh được tình trạng biến đổi không đoán trước của phí đăng ký cư trú, giúp người dân dễ dàng dự tính chi phí và không gặp phải bất ngờ không mong muốn.

- Sự Đơn giản và Hiệu quả: Thống nhất mức thu phí giảm bớt sự phức tạp trong quản lý thu thuế và cải thiện tính hiệu quả trong việc thu phí và quản lý dữ liệu liên quan đến cư trú.

- Khuyến khích Tuân thủ: Mức thu phí đơn nhất tạo động lực cho người dân tuân thủ quy định đăng ký cư trú, vì họ biết rằng phí là công bằng và hợp lý, không tạo ra gánh nặng không cần thiết.

- Tài trợ Cơ sở Hạ tầng và Dịch vụ Công cộng: Thu phí đăng ký cư trú có thể được sử dụng để tài trợ các dự án cơ sở hạ tầng và cung cấp dịch vụ công cộng, điều này giúp nâng cao chất lượng cuộc sống trong cộng đồng.

- Giảm Rủi Ro Tham nhũng: Thống nhất mức thu phí có thể giảm rủi ro tham nhũng bằng cách loại bỏ sự chênh lệch trong việc xác định phí dựa trên quan hệ cá nhân hoặc sự ảnh hưởng.

- Tạo Ổn định Ngân sách: Việc áp dụng mức thu phí đồng nhất giúp tạo ra một nguồn thu ổn định cho ngân sách công, giúp chính quyền dễ dàng lập kế hoạch và quản lý tài chính.

          Như vậy, việc thống nhất mức thu phí đăng ký cư trú mang lại nhiều lợi ích về công bằng, hiệu quả quản lý, và khuyến khích tuân thủ quy định, đồng thời giúp cải thiện chất lượng cuộc sống trong cộng đồng và giảm rủi ro tham nhũng.
Quý khách hàng cần tư vấn và hỗ trợ pháp lý, vui lòng liên hệ Tre Việt Law để được giải đáp và hỗ trợ một cách nhanh chóng, chính xác.